Polaganje kabela: IEEE Standard: Proracun vucne sile i bocnog pritiska kabela prilikom polaganja

Iz prakse je poznato da je veliki broj kvarova koji se pojavljuju na kabelskoj mrezi u toku pogona, izazvan nepravilnim polaganjem. Primjena prevelike vucne sile kod polaganja kabela i nepazljivo polaganje na trasi sa vise skretanja cesto dovodi do ostecenja kabela. U cilju smanjenja takvih kvarova, IEEE je izdalo standard P-576. U nastavku je kratko objasnjenje istog.

Proracun maksimalno dozvoljene vlacne sile

Povlacenje kabela moze se izvoditi primjenom:

• Zatezne omce na vodicu
• Vucnom carapom (zahvat preko izolacije kabela)

Zatezna omca: maksimalna vlacna sila vodica odredjena je materijalom izrade vodica:



Maksimalno dozvoljena sila za bakarne vodice je 2270 kg a za aluminijske vodice 1700 kg.
Sila za kabele sa olovnim plastem moze se izracunati po slijedem izrazu:


Vucna carapa: Kod povlacenja kabela vucnom carapom, maksimalno dozvoljena sila je 450 kg ili vrijednost dobijena proracunom za zateznu omcu, ako je ta vrijednost manja.


Polaganje u PVC cijevima:

Polaganje kabela u PVC cijevima je nasla veliku primjenu u distribuciju elektricne energije i industriji u naj sirem smislu. Zbog "ciste" trase koju PVC cijevi predstavljaju, cesto se pretjera sa vucnom silom prilikom polaganja, narocito, ako je trasa krivudava, odnosno ako ima skretanja trase pod ostrim kutem (vidi rjeseni primjer u nastavku). Sila naprezanja kabela u tom slucaju odredjuje se zbrajanjem sile potrebne za vucu na ravnom dijelu trase i sile na krivini (kruzni luk trase):
Vucna sila na ravnom dijelu trase:

Vucna sila na zakrivljenom dijelu trase:


Bocni pritisak na kabel:
Bocni pritisak na izolaciju kabela definiran je kao sila koja se sastoji od horizontalne komponente - vucne sile i vertikalne komponente - vlastite tezine kabela:


Primjer:
Potrebno je poloziti kabel u PVC cijevi.
Izracunajmo vlacnu silu kojom ce se kabel polagati, smjer polaganja i ispitajmo da li je bocni pritisak na izolaciju u dozvoljenim granicama.
Tehnicki podaci trase su na donjoj skici uz napomenu da je trasa horizontalna.
Podaci kabela:
Jednozilni XLPE cabel, 126.6 mm2 (250 kcmil), 35 kV, sa PVC zastitnim plastem (Pirelli)

Zakljucak:

• Kabel treba polagati u smjeru A-F, jer je tada potrebna manja vlacna sila za polaganje.
• Za polaganju se moze koristiti bilo koja metoda. Sila je manja od 450 kg.
• Bocni pritisak je u granicama dozvoljenog.